Josh Ritter - The Animal Years - V2
Zijn vorige album Hello Starling ('03) was al een juweel. Zet er bij zijn opvolger The Animal Years gerust het woordje kroon voor. Sinds ik de Amerikaanse singer-songwriter Josh Ritter twee jaar geleden voor het eerst live zag, ben ik onder de indruk van zijn even trefzekere als poëtische teksten, zijn zowel bewogen als opbeurende rootsy muziek, zijn sympathieke en ontroerende zang, alsook van zijn open jongensachtige uitstraling.
Josh Ritter is pas 29. Maar hij is al lang hot. In Amerika, Canada en Ierland liepen zijn vorige drie albums als een trein. De nieuwe Dylan is opgestaan, werd gefluisterd. Maar dan een zonder het cynisme en het opportunisme van zijn voorbeeld. Overigens is Dylan niet de enige waar Ritter goed naar geluisterd heeft. Ook Leonard Cohen, Nick Cave en Nick Drake behoren tot zijn inspiratiebronnen, zoals ook sommige nummers aan de vroege Springsteen doen denken.
Waar Ritter op zijn eerste twee albums (Josh Ritter '99 en The Golden Age Of Radio ‘02) hoofdzakelijk de juiste afstemming van zang met akoestische gitaar en mondharmonica zoekt en vindt, tuigt hij dat in Hello Starling ('03) op met countryrock elementen. Nu op The Animal Years is het breekbare intieme gebleven, maar met behulp van producer Brian Deck zorgen rockelementen en subtiele elektronica nu niet enkel voor extra dynamiek maar ook voor meer spanning. Soms wordt de sound echt heavy, maar altijd weer dringt het besef door dat Josh Ritter in hart en nieren een Amerikaanse folky is die graag teruggrijpt naar een gevoelige piano, hammond orgel, lapsteel en twinkelende snaren van gitaar, mandoline en tenor ukelele.
Ritters blik wordt ruimer. Zijn teksten zijn minder vrijblijvend, meer filosofisch. Natuurlijk schrijft hij nog steeds over de liefde, maar hij gaat de politiek niet meer uit de weg. Want, zoals hij zegt, er is meer in de wereld aan de hand dat enkel ‘dating'. Hij maakt zich zorgen over wat er om hem heen gebeurt. De mens doet zijn specifieke waarden in de uitverkoop. Ze vergeten steeds vaker voor elkaar te zorgen. Ritter vindt dat de mens zich meer en meer als dier gedraagt, vandaar de titel van dit album. Illustratief is het zadelloze, ofwel stuurloze, paard op de albumhoes. Het zadel is weggeretoucheerd. Niet dat hij antwoorden heeft op alle vragen. Ritter wil eerder be-schrijven dan voor-schrijven. Toch benadert de scherpte van zijn dichterlijke pen onderhand die van David Olney.
Met gemak citeert Ritter uit de literatuur. Bloedserieus, maar ook wel met een glimlach. Zo figureren zowel Petrus & Paulus als Laurel & Hardy in ‘Girl in the War', zijn ijzersterke aanklacht tegen de oorlog in Irak. "I got a girl in the war, Paul, her eyes are like champagne. They sparkle, bubble over and in the morning all you've got is rain."
In Best for the Best citeert hij uit de brieven van Mark Twain: I realize that Illinois was more than I could stand / They say working's best cause poverty is hell on a man / Now I ride a lazy river through the Mississippi fan.
Ritter oogt altijd aardig maar onderhuids wringt ergernis, verontwaardiging, boosheid. Als je die niet in zijn woorden ontdekt, doe je dat wel in de muziek. Zijn tien minuten durend magnum opus Thin Blue Line culmineert in een eruptie van frustratie over het zelfingenomen alwetende Amerika en het geloof. De spanning wordt minstens zo sterk opgebouwd als in Ravels Bolero of in Pink Floyds Careful With That Axe, Eugene (Ummagumma '69). Zeker zo beklemmend maar dan juist in al zijn ingetogenheid is het vrijwel a capella gezongen Idaho, roerend van eenvoud en schoonheid.
Josh Ritter is van de grote stad Boston - waar de Ierse Frames hem ontdekten en vervolgens met succes in hun eigen land introduceerden - terug verhuisd naar het stadje waar hij opgroeide, Moscow in Idaho. Als hij niet op tournee is - eind mei komt hij naar hier, 30/5 AB Brussel, 31/5 Paradiso A'dam - wil hij daar in alle rust zijn nummers blijven schrijven. ‘Ieder heeft een eigen thuis nodig', is zijn simpele maar oh zo treffende vaststelling.
Ik somde in het begin al een aantal kwaliteiten van Josh Ritter op. Daar komt nu zijn maatschappijkritische houding bij, plus het feit dat hij volstrekt zijn eigen gang gaat en nooit twee dezelfde soort albums achter elkaar zal maken enkel en alleen om zijn publiek te pleasen. Dat alles maakt hem tot hét singer-songwriter talent van dit moment.
Henk - Waardering 9+